Dziedzina nauki, która zajmuje się badaniem i opisywaniem ludności pod względem liczebności, rozmieszczenia, przyrostu naturalnego, struktury wieku i płci oraz innych cech, to demografia.
Ludność Polski – dane 2016 rok.
- Polska ma 38 432 992 mieszkańców, z czego 51,6% stanowią kobiety, a 48,4% mężczyźni. W latach 2002-2016 liczba mieszkańców wzrosła o 0,6%. Średni wiek mieszkańców wynosi 41,2 lat . Prognozowana liczba mieszkańców Polski w 2050 roku wynosi 33 950 569, z czego 17 387 024 to kobiety, a 16 563 545 mężczyźni.
- Mieszkańcy Polski zawarli w 2016 roku 193 455 małżeństw, co odpowiada 5,0 małżeństwom na 1000 mieszkańców. W tym samym okresie odnotowano 1,7 rozwodów przypadających na 1000 mieszkańców. 28,8% mieszkańców Polski jest stanu wolnego, 55,8% żyje w małżeństwie, 5,0% mieszkańców jest po rozwodzie, a 9,6% to wdowy/wdowcy.
- Polska ma ujemny przyrost naturalny wynoszący -5 752. Odpowiada to przyrostowi naturalnemu -0,2 na 1000 mieszkańców Polski. W 2016 roku urodziło się 382 257 dzieci, w tym 48,7% dziewczynek i 51,3% chłopców. Średnia waga noworodków to 3 369 gramów. Współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów wynosi 0,99.
- W 2013 roku 45,8% zgonów w Polsce spowodowanych było chorobami układu krążenia, przyczyną 25,5% zgonów w Polsce były nowotwory, a 5,9% zgonów spowodowanych było chorobami układu oddechowego. Na 1000 ludności Polski przypada 10.1 zgonów.
- W 2016 roku zarejestrowano 378 196 zameldowań w ruchu wewnętrznym oraz 378 196 wymeldowań, w wyniku czego saldo migracji wewnętrznych wynosi dla Polski 0. W tym samym roku 13 475 osób zameldowało się z zagranicy oraz zarejestrowano 11 970 wymeldowań za granicę – daje to saldo migracji zagranicznych wynoszące 1505.
- 61,8% mieszkańców Polski jest w wieku produkcyjnym, 17,9% w wieku przedprodukcyjnym, a 20,2% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym.
Demografia Polski – uwzględniając liczbę ludności Polska jest na 8 miejscu w Europie (wyprzedzają nas m.in. Rosja — 150 mln osób, Ukraina — 50 mln osób, Niemcy — 85 mln osób), natomiast na 34 miejscu na świecie. Ludność Polski wynosi 38,42 miliona lipiec 2017 r. Obecnie liczba ludności Polski spada, ma to związek z ujemnym przyrostem naturalnym oraz migracjami ludności. Zgodnie z prognozą GUS-u liczba ludności ogółem do roku 2040 r. będzie konsekwentnie spadała i osiągnie wartość niewiele ponad 35 mln. Dla porównania, w 2016 r. było nas 38,4 mln. Liczba mieszkańców miast w 2040 r. spadnie do 20 mln, zaś wsi utrzyma się na podobnym poziomie i do omawianego roku będzie ich 15 mln.
-
W Polsce powojennej liczba ludności szybko rosła do 1989 roku. Działo się tak przede wszystkim za sprawą wysokiego przyrostu naturalnego, w którym kluczową rolę odgrywała duża liczba urodzeń.
-
W 1990 roku liczba ludności Polski osiągnęła 38 mln i do dziś utrzymuje się nieco powyżej tej wartości.
-
W latach 50. XX wieku oraz na przełomie lat 70. i 80. XX wieku mieliśmy wyż demograficzny. Niż demograficzny po raz pierwszy wystąpił w latach 60. XX wieku, a po raz drugi w latach 90. XX wieku i trwa do dzisiaj.
-
Depopulacja w Polsce wynika ze spadku liczby urodzeń, z trudnej sytuacji ekonomicznej, emigracji, wypierania modelu rodziny wielodzietnej przez model rodziny małodzietnej lub bezdzietnej.
-
Skutkiem depopulacji jest m.in. starzenie się społeczeństwa, a w przyszłości także brak rąk do pracy i niski wzrost lub nawet regres społeczno-gospodarczy.
Polska dane demograficzne na podstawie Główny Urząd Statystyczny – „Atlas demograficzny Polski” – data publikacji 1.12.2017 r.
Zgodnie z prognozą GUS-u liczba ludności ogółem do roku 2040 r. będzie konsekwentnie spadała i osiągnie wartość niewiele ponad 35 mln.
Główny Urząd Statystyczny – „Atlas demograficzny Polski” – data publikacji 1.12.2017 r.
-
-
-
Rozmieszczenie ludności w Polsce jest nierównomierne, co wynika z:
-
warunków środowiska przyrodniczego;
-
rozwoju rolnictwa, rzemiosła, usług, a w największym stopniu przemysłu;
-
zaborów i przesunięć granic politycznych i administracyjnych (np. migracja na Ziemie Odzyskane);
-
migracji na obszary dające szanse lepszego życia (np. ze wsi do miast);
-
czynników demograficznych – urodzenia, zgony, starzenie się społeczeństwa.
-
-
Najgęściej zaludniona jest Polska Południowa i Centralna ze względu na najlepszy rozwój gospodarczy tego obszaru.
-
Najrzadziej zaludniona jest Polska Północno-Zachodnia i Północno-Wschodnia ze względu na znaczne zalesienie i małą liczbę miast.
-
Współcześnie niektóre obszary Polski objęte są zjawiskiem depopulacji polegającym na odpływie ludności ze wsi do miast, z obszarów miejskich do stref podmiejskich, a także poza granice kraju.
Wskaźnik feminizacji – GUS- „Atlas demograficzny Polski” – data publikacji 1.12.2017 r.
-
-
W latach 2000-2016 liczba mieszkańców 7 województw spadła, a 9 wzrosła. Na spadek liczby mieszkańców miał wpływ zarówno ujemny przyrost naturalny, jak i saldo migracji. Natomiast wśród regionów, w których mieszkańców przybyło, w 4 województwach przyrost naturalny przeważył nad wyjazdami.
Największy przyrost ludności w latach 2000-2016 nastąpił w województwach pomorskim oraz małopolskim i wyniósł on 5,1 %-6,9 %. Najwięcej mieszkańców ubyło województwom opolskiemu i łódzkiemu (-7,6 % i -5,0 %). W całej Polsce przyrost populacji wyniósł w tych latach 0,4 %. Zgodnie z prognozą GUS-u w latach 2017-2040 będzie to już -7,2 %. Największe ubytki ludności, rzędu -16,8 % do -12 %, odnotują południowe województwa Polski: opolskie, śląskie, łódzkie, świętokrzyskie i lubelskie. Przyrost dodatni będzie jedynie w województwie mazowieckim, który wyniesie 0,1%-0,2%. We wszystkich województwach nastąpi odpływ ludności z miast. W 2040 r. zdecydowanie wzrośnie liczba osób w wieku poprodukcyjnym – zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Najliczniejszą grupę w przypadku obu płci będą stanowić 57-latkowie. Kobiet w tym wieku w roku 200 będzie w Polsce 320 tys., zaś mężczyzn – 315 tys.
Średni wiek Polaków rośnie konsekwentnie od 1950 r. Medianę wieku ludności w 2016 r. GUS wyliczył na 40,2 lat. Nieco starsi byli mieszkańcy miast. W 2030 r. średni wiek ludności wyniesie już 47 lat, a 10 lat później – już 50,3. Utrzyma się natomiast trend, zgodnie z którym młodsi będą Polacy mieszkający na wsiach. (Mediana wieku ludności – miara określająca liczbę lat, której nie osiągnęła połowa roczników badanego społeczeństwa, a która została przekroczona przez drugą połowę. Mediana w Polsce wynosiła 37,3 w 2007 ale przewidywany jest jej wzrost do 41,4 w 2020 roku, co będzie związane ze starzeniem się społeczeństwa polskiego).
W 2016 r. 20 % Polaków było w wieku poprodukcyjnym. Według GUS-u wartość ta będzie się systematycznie zwiększała. W 2030 r. grupa ta będzie stanowić 23 % Polaków, by 10 lat później zwiększyć się do 25 %.
-
-
-
Piramida wieku dla Polski ma w swym kształcie charakterystyczne wklęśnięcia i wybrzuszenia oznaczające niże i wyże demograficzne, które są skutkiem małej liczby urodzeń w czasie II wojny światowej i dużej liczby urodzeń po wojnie.
-
Piramida ludności Polski jest wąska u podstawy, co oznacza, że ma ona charakter regresywny i należy spodziewać się postępującego starzenia społeczeństwa.
-
W rocznikach starszych występuje wyraźna przewaga liczebna kobiet, ponieważ żyją one dłużej. W rocznikach młodszych występuje niewielka przewaga płci męskiej, ponieważ rodzi się więcej chłopców niż dziewczynek.
-
Średnia długość życia w Polsce wynosi ok. 81 lat dla kobiet i 73 lata dla mężczyzn. Są to wartości o kilka lat niższe od najwyższych na świecie notowanych w Japonii, Szwajcarii, Australii czy na Islandii.
-
Wskaźnik feminizacji w Polsce to średnio 107 kobiet na 100 mężczyzn. Najwyższe jego wartości notowane są w województwach łódzkim (ze względu na rozwinięty tam dawniej przemysł włókienniczy) i mazowieckim (ze względu na przyjazdy większej liczby kobiet do pracy i na studia do Warszawy).
-
-
Źródło: Główny Urząd Statystyczny – „Atlas demograficzny Polski” – data publikacji 1.12.2017 r.
Pełne dane statystyczne na temat ludności Polski – Główny Urząd Statystyczny
Czytaj również Ludność Polski – Wolna Encyklopedia Wikipedia
